इंटरनॅशनल एजन्सी फॉर रिसर्च ऑन कॅन्सर (IARC) ने जारी केलेल्या 2020 ग्लोबल कॅन्सर बर्डेन डेटानुसार,स्तनाचा कर्करोगजगभरात 2.26 दशलक्ष नवीन प्रकरणे आढळून आली, फुफ्फुसाच्या कर्करोगाने 2.2 दशलक्ष प्रकरणे मागे टाकली.नवीन कर्करोगाच्या प्रकरणांमध्ये 11.7% वाटा आहे, स्तनाचा कर्करोग प्रथम क्रमांकावर आहे, ज्यामुळे तो कर्करोगाचा सर्वात सामान्य प्रकार आहे.या संख्यांमुळे असंख्य महिलांमध्ये स्तनाच्या गाठी आणि स्तनांच्या वस्तुमानाबद्दल जागरुकता आणि चिंता वाढली आहे.
ब्रेस्ट नोड्यूल्सबद्दल आपल्याला काय माहित असणे आवश्यक आहे
स्तनाच्या गाठींचा संदर्भ सामान्यत: स्तनामध्ये आढळणाऱ्या गुठळ्या किंवा वस्तुमानाचा असतो.यातील बहुतेक नोड्यूल सौम्य (कर्करोग नसलेले) असतात.काही सामान्य सौम्य कारणांमध्ये स्तन संक्रमण, फायब्रोएडेनोमा, साधे सिस्ट, फॅट नेक्रोसिस, फायब्रोसिस्टिक बदल आणि इंट्राडक्टल पॅपिलोमा यांचा समावेश होतो.
चेतावणी चिन्हे:
तथापि, स्तनाच्या नोड्यूलची एक लहान टक्केवारी घातक (कर्करोग) असू शकते आणि ते पुढील गोष्टी दर्शवू शकतातचेतावणी चिन्हे:
- आकार:मोठ्या गाठीअधिक सहजपणे चिंता वाढवण्याची प्रवृत्ती.
- आकार:अनियमित किंवा दातेरी कडा असलेले गाठीघातकतेची उच्च शक्यता असते.
- पोत: जर नोड्यूलकठीण वाटते किंवा स्पर्श केल्यावर असमान पोत आहे, पुढील तपास आवश्यक आहे.हे विशेषतः महिलांसाठी महत्वाचे आहे50 वर्षांपेक्षा जास्त जुने, वयानुसार घातकतेचा धोका वाढतो.
स्तनाच्या नोड्यूलची तपासणी आणि स्तनाच्या कर्करोगाच्या लवकर निदानाचे महत्त्व
अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की स्तनाच्या कर्करोगाच्या घटनांमध्ये वाढ होत असताना, गेल्या दशकात पाश्चात्य देशांमध्ये स्तनाच्या कर्करोगाने मृत्यूचे प्रमाण कमी होत आहे.या घसरणीचे प्राथमिक कारण लवकर निदान आणि उपचार पद्धतींचे ऑप्टिमायझेशन हे असू शकते, ज्यामध्ये स्तनाच्या कर्करोगाची तपासणी हा एक महत्त्वाचा घटक आहे.
1. परीक्षा पद्धती
- सध्या, विविध परीक्षा पद्धतींमधील संवेदनशीलता फरकांवरील संशोधन प्रामुख्याने पाश्चात्य देशांमधून केले जाते.इमेजिंग तंत्राच्या तुलनेत क्लिनिकल स्तन तपासणीमध्ये कमी संवेदनशीलता असते.इमेजिंग पद्धतींमध्ये, चुंबकीय अनुनाद इमेजिंग (MRI) मध्ये सर्वाधिक संवेदनशीलता असते, तर मॅमोग्राफी आणि स्तन अल्ट्रासाऊंडमध्ये समान संवेदनशीलता असते.
- स्तनाच्या कर्करोगाशी संबंधित कॅल्सिफिकेशन शोधण्यात मॅमोग्राफीचा एक अनोखा फायदा आहे.
- दाट स्तनाच्या ऊतींमधील जखमांसाठी, स्तनाच्या अल्ट्रासाऊंडमध्ये मॅमोग्राफीपेक्षा लक्षणीय उच्च संवेदनशीलता असते.
- मॅमोग्राफीमध्ये संपूर्ण-स्तन अल्ट्रासाऊंड इमेजिंग जोडल्याने स्तनाचा कर्करोग शोधण्याचे प्रमाण लक्षणीयरीत्या वाढू शकते.
- उच्च स्तन घनता असलेल्या प्रीमेनोपॉझल महिलांमध्ये स्तनाचा कर्करोग तुलनेने अधिक सामान्य आहे.म्हणून, मॅमोग्राफी आणि संपूर्ण स्तन अल्ट्रासाऊंड इमेजिंगचा एकत्रित वापर अधिक वाजवी आहे.
- निप्पल डिस्चार्जच्या विशिष्ट लक्षणांसाठी, इंट्राडक्टल एंडोस्कोपी स्तन नलिका प्रणालीची थेट दृश्य तपासणी प्रदान करू शकते जेणेकरुन नलिकांमधली कोणतीही विकृती शोधता येईल.
- ब्रेस्ट मॅग्नेटिक रेझोनान्स इमेजिंग (MRI) ची सध्या आंतरराष्ट्रीय स्तरावर शिफारस केली जाते ज्यांना त्यांच्या आयुष्यभर स्तनाचा कर्करोग होण्याचा उच्च धोका असतो, जसे की BRCA1/2 जनुकांमध्ये रोगजनक उत्परिवर्तन करणारे.
2.नियमित स्तनाची स्वयं-तपासणी
भूतकाळात स्तनांच्या आत्म-तपासणीला प्रोत्साहन दिले गेले होते, परंतु अलीकडील संशोधन असे सूचित करतेत्यामुळे स्तनाच्या कर्करोगाने होणारे मृत्यू कमी होत नाहीत.अमेरिकन कॅन्सर सोसायटी (ACS) मार्गदर्शक तत्त्वांची 2005 आवृत्ती यापुढे स्तनाचा कर्करोग लवकर ओळखण्यासाठी एक पद्धत म्हणून मासिक स्तन आत्म-तपासणीची शिफारस करत नाही.तथापि, नंतरच्या टप्प्यावर स्तनाचा कर्करोग संभाव्यपणे ओळखण्यासाठी आणि नियमित तपासणी दरम्यान उद्भवू शकणारे कर्करोग शोधण्याच्या दृष्टीने नियमित स्तनाची स्वयं-तपासणी अजूनही काही महत्त्वाची आहे.
3. लवकर निदानाचे महत्त्व
स्तनाच्या कर्करोगाचे लवकर निदान करण्याचे अनेक महत्त्वपूर्ण फायदे आहेत.उदाहरणार्थ, गैर-हल्ल्याचा स्तनाचा कर्करोग शोधून काढणे संभाव्यपणे केमोथेरपीची गरज टाळू शकते.याव्यतिरिक्त,स्तनाच्या कर्करोगाचे लवकर निदान झाल्यास स्तन-संरक्षण उपचारांसाठी अधिक संधी उपलब्ध होतात, ज्यामुळे स्तनाच्या ऊतींचे संरक्षण होते.हे ऍक्सिलरी लिम्फ नोड विच्छेदन शस्त्रक्रिया टाळण्याची शक्यता देखील वाढवते, ज्यामुळे वरच्या अंगांमध्ये कार्यात्मक कमजोरी होऊ शकते.म्हणून, वेळेवर निदान केल्याने उपचारांमध्ये अधिक पर्याय उपलब्ध होतात आणि जीवनाच्या गुणवत्तेवर होणारा संभाव्य परिणाम कमी होतो.
लवकर निदानासाठी पद्धती आणि निकष
1. लवकर निदान: लवकर स्तनाचे घाव आणि पॅथॉलॉजिकल पुष्टी
अलीकडील संशोधन परिणाम दर्शविते की मॅमोग्राफीचा वापर करून स्तनाचा कर्करोग स्क्रीनिंग स्तनाच्या कर्करोगाच्या मृत्यूचा वार्षिक धोका 20% ते 40% कमी करू शकतो.
2. पॅथॉलॉजिकल परीक्षा
- पॅथॉलॉजिकल निदान हे सुवर्ण मानक मानले जाते.
- प्रत्येक इमेजिंग पद्धतीमध्ये संबंधित पॅथॉलॉजिकल सॅम्पलिंग पद्धती असतात.आढळून आलेले बहुतेक लक्षणे नसलेले घाव सौम्य असल्याने, आदर्श पद्धत अचूक, विश्वासार्ह आणि कमीत कमी आक्रमक असावी.
- अल्ट्रासाऊंड-मार्गदर्शित कोर सुई बायोप्सी ही सध्या पसंतीची पद्धत आहे, जी 80% पेक्षा जास्त प्रकरणांना लागू होते.
3. स्तनाच्या कर्करोगाच्या लवकर निदानाचे प्रमुख पैलू
- सकारात्मक मानसिकता: स्तनांच्या आरोग्याकडे दुर्लक्ष न करणे, घाबरणे देखील महत्त्वाचे आहे.स्तनाचा कर्करोग हा एक जुनाट ट्यूमर रोग आहे जो उपचारांना अत्यंत प्रतिसाद देतो.प्रभावी उपचारांसह, बहुतेक प्रकरणे दीर्घकालीन जगू शकतात.की आहेस्तनाच्या कर्करोगाचा आरोग्यावर होणारा परिणाम कमी करण्यासाठी लवकर निदान करण्यात सक्रिय सहभाग.
- विश्वासार्ह परीक्षा पद्धती: व्यावसायिक संस्थांमध्ये, अल्ट्रासाऊंड इमेजिंग आणि मॅमोग्राफी एकत्रित करण्याच्या व्यापक दृष्टिकोनाची शिफारस केली जाते.
- नियमित तपासणी: वयाच्या 35 ते 40 वर्षापासून, दर 1 ते 2 वर्षांनी स्तन तपासणी करण्याची शिफारस केली जाते.
पोस्ट वेळ: ऑगस्ट-11-2023